وکالت ماده 5 شهرداری – ماده پنج شهرداری چیست؟ -کمیسیون طرح تفصیلی

 کمیسیون ماده 5 یکی از کمیسیون های مهم وابسته به شهرداری و موضوع ساخت و ساز است. اگر قصد دارید اطلاعات مختصری در مورد کمیسیون ماده 5 داشته باشید بهتر است این موضوع را عمیق تر بررسی نماییم. بعید است امروزه کسی در مورد انواع کمیسیونهای شهرداری چیزی نشنیده باشد. هر کدام از این کمیسیون ها برای خود داستان جداگنه ای دارد که باید در موقع خود مورد بحث قرار گیرد. فقط بدانید که کمیسیون ماده 7، کمیسیون ماده 77 و کمیسیون ماده 100 مهمترین موارد هستند. شما باید با شهرداری و اعتراض به آراء کمیسیون ها آشنایی بیشتری پیدا کنید.

 

 

 برای فهم بهتر موضوع مورد نظر خودمان ابتدا به طرح جامع شهری می پردازیم زیرا مقدمه ورودی بحث ما خواهد بود.

 در هر کشوری سازمان های متولی امور شهری موظف هستند پاسخ در خور و شایسته ای به نیازهای شهروندان برای سکونت بهینه و برخورداری و دسترسی مناسب به امکانات شهری بدهند. این امر معمولاً از طریق طرح های بزرگ شهری میسر می گردد. در کشور ما این طرح ها تحت عنوان طرح جامع شهری و نیز طرح های تفضیلی و هادی شناخته می شوند. بدون شک هدف اساسی از تصویب اینگونه طرح ها کاهش مشکلات شهری از منظر نیازهای فرهنکی ، اجتماعی ، بهداشتی ، اقتصادی و …. است. بنابراین طرح های شهری باید پاسخگوی نیازهای شهروندان در تمامی ابعاد مورد اشاره باشند . طرح های جامع پس از تهیه و آماده سازی در شورای عالی شهرسازی به تصویب می رسد.

 

اعضای شورای عالی شهرسازی(مرجع تصویب طرح های جامع) :

 

1 - وزیر راه و شهرسازی،

2 - وزیر کشور،

3 - وزیر نیرو،

4 - وزیر کشاورزی،

5 - وزیر صنعت،

6 - وزیر جهاد سازندگی،

7 - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،

8 - وزیر علوم و تحقیقات،

9 - وزیر دفاع و پشتیبانی،

10 - رییس سازمان برنامه و بودجه،

11 - رییس سازمان حفاظت محیط زیست

12 - یک نفر از کمیسیون راه و شهرسازی مجلس شورای اسلامی به پیشنهاد کمیسیون مذکور و به انتخاب مجلس به عنوان ناظر

 

طرح تفضیلی

 

بعد از طرح های جامع این بار نوبت به تهیه و تصویب طرح های تفضیلی می رسد. طرح های تفضیلی در واقع جزئیات طرح های جامع را روشن می سازد. این طرح ها در سطح هر استان تهیه می شوند. کار تهیه و تنظیم طرح تفضیلی را مهندسین شهرساز بر عهده دارند . مهندسین مذکور طرح تفضیلی را براساس طرح جامع تهیه و آماده می کنند.

 

ماده 5 قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران

 

پس روشن شد که طرح های جامع در سطح وزرا به تصویب می رسند. اما طرح های تفصیلی طرح های استانی هستند و تصویب آن در کمیسیون ماده ۵ صورت می پذیرد. این کمیسیون بیشتر به نام شهرداری شناخته می شود. در صورتی که مرجع اصلی آن فراتر از شهرداری است. برای اینکه بیشتر در این مورد بدانیم اول باید به سراغ ماده 5 برویم.

 

    

 

ماده 5 چیست؟

 

ماده ۵ قانون تأسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب 22/11/51 و تبصره اصلاحی آن مصوب 25/9/1365 که در تاریخ 23/1/88 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده، چنین مقرر کرده است: ماده 5 – بررسی و تصویب طرح های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان به‌وسیله کمیسیونی به ریاست‌ استاندار (و در غیاب وی معاون‌ عمرانی استانداری) و با عضویت:

 

1 - شهردار

2 - و نمایندگان وزارت مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی)،

3 - وزارت جهاد کشاورزی

4 - سازمان میراث فرهنگی(وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری)

5 - همچنین رئیس شورای اسلامی شهر ذی‌ربط

6 - نماینده سازمان نظام مهندسی استان(با تخصص معماری یا شهرسازی) بدون حق رأی انجام می‌شود.

 

تبصره 1. بررسی‌های فنی این کمیسیون برعهده کارگروه (کمیته) فنی کمیسیون متشکل از نمایندگان کمیسیون و مشاور طرح تفصیلی شهر می‌باشد.

تبصره 2. دبیرخانه کمیسیون در سازمان مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی) استان می‌باشد.

تبصره 3. در مورد شهر تهران، معاونین ذی‌ربط وزراء مسکن و شهرسازی(راه و شهرسازی)، کشور، نیرو، جهادکشاورزی و معاونین رؤسای سازمان های حفاظت محیط زیست و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی(وزارت میراث فرهنگی ….) و شهردار تهران (رئیس کمیسیون) و همچنین رئیس شورای اسلامی شهر تهران بدون حق رأی، اعضاء کمیسیون می‌باشند. محل دبیرخانه این کمیسیون در شهرداری تهران خواهد بود.

تبصره 4. در صورت فقدان شورای اسلامی شهر در تهران، نماینده وزیر کشور و در سایر شهرها نماینده معرفی شده از سوی استاندار به جای رئیس ‌شورای اسلامی شهر در کمیسیون ذی‌ربط شرکت خواهد نمود.

 

جلسات کمیسیون با حضـور اکثریت اعضاء رسمـیت‌ یافته و تصمیمات کمیسیون حداقل با چـهار رأی موافق معتبر است.

 

رییس کمیسیون ماده 5 کیست؟

 

ملاحظه می شود وقتی در مورد کمیسیون ماده 5 صحبت می نماییم در همه استان ها ، استاندار ریاست کمیسیون را برعهده دارد و تهران یک استثنا است. در شهر تهران رییس کمیسیون ماده 5 ، شهردار خواهد بود. بنابراین در پایتخت، کمیسیون ماده 5 بیشتر با نام شهرداری شناخته می شود. همه مردم اساساً کمیسیون را مربوط به شهرداری می دانند. در کمیسیون ماده 5 معمولاً تصمیماتی اتخاذ می شود که با تأثیرات جدی در وضعیت تراکم ساختمان ها و سطح اشغال و کاربری همراه است. این موضوع موجب می شود بسیاری از شهروندان که احساس می کنند منافع شان در معرض خطر قرار گرفته اعتراضات خود را آغاز کنند.

 

فرایند اقدام در کمیسیون ماده 5 شهرداری

 

1 - تهیه و تنظیم پیش نویس و نقشه طرح تفصیلی و تغییرات آن توسط شهرداری

2 - ارسال پیش نویس طرح تفصیلی به صورت کتبی به دبیرخانه کمیسیون

3 - دعوت از اعضا و برگزاری جلسه توسط دبیرخانه کمیسیون،

4 - ابلاغ موارد اجرایی به کارگروه کمیته فنی کمیسیون، که وظیفه بررسی فنی کمیسیون مربوطه را برعهده دارد.

 

شرایط کلی برگزاری کمیسون ماده 5 و کمیته کارشناسی

مدت زمان انجام كار : 3 الی 4 ماه - مراحل و شرح اقدامات :

1 - ارسال نامه درخواستی از شهرداری

2 - نظریه مهندسین مشاور بازنگری طرح تفصیلی باید ضمیمه نامه درخواستی شهرداری باشد

3 - ثبت در دبیرخانه اداره کل و ارجاع به واحد شهرسازی و معماری

4 - دستور مدیر شهرسازی

5 - ارسال به دفتر واحد دبیرخانه کمیسیون ماده 5

6 - ارسال به کارشناس مسئول

7 - درصورت کامل نبودن مدارک

8 - ارجاع نامه به ارگان مربوطه جهت تکمیل مدارک

9 - درصورت کامل بودن مدارک

10 - بازدید و بررسی کارشناس مسئول از مکان (در صورت نیاز)

11 - ارجاع به کمیته کارشناسی و اعلام نظر کمیته

12 - درصورت نظر مشرو ط، بررسی مجدد یا استعلام های جدید

13 - درصورت نظر قطعی، ارجاع به کمیسیون ماد ه 5

14 - بررسی و امضاء نقشه های مصوب و تهیه صورت جلسه توسط اعضاء کمیسیون

15 - چنانچه مصوبات کمیسیون ماد ه 5 مغایر با طرح جامع و یا اساس طرح تفصیلی باشد، جهت طرح و بررسی به شورای برنامه ریزی و توسعه استان ارسال می گردد.

16 - ارسال مصوبات کمیسیون ماد ه 5 به دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری (جهت بررسی) و استانداری (جهت استحضار)

17 - پس از 21 روز چنانچه دبیرخانه شورای عالی شهرسازی و معماری نظری در مورد مصوبات نداشته باشد مصوبات به استانداری جهت ابلاغ به شهرداری ارسال می گردد

18 - ابلاغ به شهرداری مربوطه توسط استانداری

 

مدارک مورد نیاز :

 

1 - نامه از ارگان متقاضی

2 - نقشه وموقعیت محل مورد استعلام

3 - سند مالکیت غیر مشاع 

4 - گزارش توجیهی پیشنهاد تغییر کاربری

5- عکس هوایی از موقعیت ملک 

6- استعلام از دستگاه های خدماتی

7- مدارک شناسایی کامل متقاضی

در ر راستای شفاف سازی تصمیمات و ایجاد نظارت عمومی -که خود متضمن کیفیت و سلامت بررسی ها و تصمیمات این کمیسیون خواهد بود-کمیسیون ماده پنج قانون تاسیس شورایعالی شهرسازی و معماری در تاریخ 94/6/30 مصوب نمود که کلیه صورتجلسات این کمیسیون در سایت اداره کل راه و شهرسازی گلستان اطلاع رسانی همگانی گردد. به این ترتیب از این پس صورتجلسات کمیسیون ماده پنج استان گلستان  در این سایت درج می گردد.

 

        

 

شکایت از مصوبات کمیسیون ماده ۵ در دیوان عدالت اداری :

 

گاهی مصوبات کمیسیون ماده 5 در تعارض با حقوق مالکانه افراد قرار می گیرد. در اینگونه موارد طرح دعوا آغاز می گردد. از جمله مراجع مهمی که دسته ای از دعاوی شهرداری ها در دیوان عدالت اداری متوجه آن است، کمیسیون ماده ۵ قانون شورای عالی شهرسازی و معماری ایران است .

 

مرجع صالح به رسیدگی به اعتراضات مربوط به مصوبات کمیسیون ماده 5

 

رسیدگی به شکایات مربوط به کمیسیون ماده 5 اگر جنبه عام و فراگیر داشته باشد، در صلاحیت هیأت عمومی دیوان عدالت اداری است. اگر موضوع فاقد جنبه عمومی و صرفأ در مورد اشخاص معینی باشد رسیدگی در صلاحیت شعب دیوان عدالت اداری است.